Pierwszy warsztat na temat wykorzystania roślin nieżywnościowych (RNŻ) do wytwarzania bioproduktów i biopaliw, w warunkach polskich, odbyły się 14 listopada 2018 roku, w Mazowieckim Parku Naukowo Technologicznym w Płońsku. W warsztacie udział wzięło około 30 uczestników z różnych sektorów m.in. naukowego, instytucji samorządowych, doradczych, przemysłu i biznesu oraz organizacji pozarządowych.
W pierwszej części warsztatów przedstawiono informacje o projekcie PANACEA, partnerstwa EIP-Agri oraz różnych sieciach tematycznych realizowanych w sektorze rolniczym. Następnie przedstawiono uczestnikom czym jest bioprodukcja z wykorzystaniem (RNŻ) i jakie są perspektywy biogospodarki w ramach nowej strategii Unii Europejskiej. Kolejnym punktem programu było przedstawienie przykładowych produktów z RNŻ na cele przemysłowe, chemiczne czy kosmetyczne. Bardzo interesującym punktem dla słuchaczy były przykłady gatunków roślin nieżywnościowych.
Po przerwie uczestnicy warsztatów oraz prowadzący dyskutowali o możliwościach wytwarzania bioproduktów w Polsce oraz problemach z tym związanych.
Innowacyjne pomysły na uprawy nieżywnościowe (RNŻ):
Uczestnicy dyskutowali nt. możliwości wykorzystanie kukurydzy na różne cele, np. biogaz, etanol, słoma (np. na ściółkę).
Inne proponowane rośliny odpowiednie dla polskich warunków to gatunki lignocelulozowe (np. topola i wierzba) do produkcji energii cieplnej i elektrycznej.
Część uczestników spotkania była zainteresowana produkcją rzepaku na biopaliwa.
W dyskusji stwierdzono, że nie ma jednego słusznego rozwiązania, a rozwój RNŻ zależy od rynku i wiedzy na temat roślin i technologii produkcji.
Obecnie niektórzy rolnicy w Polsce rezygnują z produkcji zwierzęcej, która jest pracochłonna. Stwierdzono, że istnieje możliwość wykorzystania niektórych gruntów, wykorzystywanych do produkcji pasz, do produkcji RNŻ.
Problemy i wyzwania w innowacyjnej produkcji z wykorzystaniem RNŻ:
Jak zachęcić rolników do produkcji RNŻ? Jakie instrumenty powinny być używane?
Należy prowadzić szkolenia z zakresu wykorzystania niskiej jakości gleb i gruntów marginalnych w Polsce. Te tereny są częściowo niewykorzystywane z uwagi na m.in. brak wiedzy o RNŻ.
Brak współpracy w sektorze rolnym: rolnik-rolnik, rolnik-przemysł.
Słaba pozycja negocjacyjna rolników z dużym przemysłem.
Niejasne prawo i przepisy w sektorze rolnym.
Serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom za udział w spotkaniu. Ponadto dziękujemy pracownikom Mazowieckiego Parku Naukowo Technologicznego w Płońsku za pomoc w organizacji naszego warsztatu.
Projekt PANACEA jest finansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Horizon 2020, nr grantu N. 773501.